Als kind was de Canadees Shane Koyczan een dikkerdje, wat hem het mikpunt van spot en kritiek maakte. Jarenlang werd hij gepest en dit had een gigantische impact op zijn leven. Het confronterende en bloedmooie woordgedicht To this day (Tot op vandaag) is zijn antwoord: het werd een pakkend betoog tegen pesten.
Wanneer je een tattoo laat zetten van een gedicht, dan wil dat iets zeggen.
Zeven jaar geleden passeerde deze video op YouTube. Er is geen video die ik meer herbekeken heb. Ik geloof dat de ondertitel me aansprak. ‘For the bullied and beautiful’ (‘Voor mooie mensen die gepest worden’). Ik ben nu leerkracht, maar als kind en tiener werd ik ook zwaar gepest. Mijn schoenen zaten wel eens vol water, mijn broek is wel eens tot op mijn enkels getrokken, ik heb meer bijnamen gehad dan ik me kan herinneren.
Ik heb anderhalf jaar op de middelbare school zonder vrienden doorgebracht. En ook ik heb aan de andere kant gestaan.
Er zijn weinig optredens, laat staan Ted talks die je op twaalf minuten kunnen laten bulderen en huilen. Shane is een hele toegankelijke, schattige, open en grappige man. Toen ik dit zag wilde ik een dikke Canadese dichter worden. Dik is een tijdje goed gelukt, dichter lukt nog altijd. Ik heb enorm veel geleerd van de poëtische techniek die Shane hier tentoon spreidt. Ik heb dit gedicht bestudeerd, geanalyseerd en ik val nog steeds achterover van het gemak waarmee Shane doet wat hij doet.
"Pestgedrag tast jongeren aan. Het verwondt hen nog voor ze aan het echte leven kunnen beginnen"
Ik was ook overdonderd door de inhoud omdat het zo herkenbaar was voor mij. Ik heb ooit een persoonlijke interpretatie gemaakt van het gedicht onder de titel ‘Nog steeds’. Het gaat voor mij over kwetsbaarheid, over het nog steeds sporen meedragen, over littekens uit je verleden. Maar tegelijk gaat het ook over niet opgeven en er nog steeds kunnen staan.
In mijn geval sta ik nu aan de kant waar ik moet omgaan met pestgedrag van jongeren.
Ik geloof dat meer dan eindtermen of attitudes, pestgedrag 'nog steeds’ de grootste uitdaging van ons onderwijs is. We gaan er zo snel overheen. Het klinkt zo onschuldig. We zeggen zo snel ‘dat is nu eenmaal wat kinderen doen’. We schuiven zo snel de verantwoordelijkheid af op de slachtoffers die maar ‘wat socialer’ moeten zijn.
We negeren zo snel dat het pestgedrag het asociale gedrag is. We zouden een gruwelijker woord moeten bedenken voor pesten. Iets dat het gelijk trekt met verkrachting en zinloos geweld. Het tast jongeren aan. Het verwondt hen nog voor ze aan het echte leven kunnen beginnen.
"Ik blijf geloven dat gelukkige jongeren niet pesten. Ik geloof dat we vlammetjes moeten aansteken in onze jongeren"
Mag ik ook even opmerken dat ik geluk heb gehad? Ik ben opgegroeid in een tijd waar pesten zich beperkte tot de speelplaats en het speelplein. Wanneer ik thuis kwam, naar de muziekschool ging of op de jeugdbeweging was, viel het pesten weg. Ik ben geenszins tegen sociale media. Maar pesten heeft zich op vijftien jaar tijd een groot stuk verplaatst naar het digitale domein.
Je mag gerust lezen dat jongeren nu nergens meer veilig zijn. De online wereld die jongeren heel veel mogelijkheden biedt om zichzelf te ontplooien en nieuwe dingen te leren, verandert voor sommigen in een digitale hel waar ze niet meer kunnen ontsnappen aan hun pestkoppen.
Ik zou willen dat ik expert genoeg was om een constructieve oplossing voor het probleem aan te dragen. Dat ben ik helaas niet. Maar ik weet wel dat het een gedeelde verantwoordelijkheid is van iedereen die met jongeren werkt.
Ik blijf geloven dat gelukkige jongeren niet pesten. Ik geloof dat we vlammetjes moet aansteken in onze jongeren. Deze Ted talk gaat namelijk over kracht. Over jezelf zijn, jezelf worden ondanks de dingen die je tegenkomt. Zonder iemand te moeten worden die je niet wil zijn. En dat klinkt zo gemakkelijk dat het wel een levensgrote opdracht moet zijn.
留言